• Atatürk ve çok partili sistem
    Vatandaş Okuması tarafından
    Atatürk’ün devlet yönetimi konusunda fikir ve düşünceleri net ve açıktır. Ülkede yönetme biçimi cumhuriyet, yönetim biçimi de demokrasi olmalıdır. Düşman işgali altındaki toprakları kurtarmak için […]
  • “İstanbullu misafirler”
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Efendiler, bu fırsatla saygıdeğer ulusuma şunu tavsiye ederim ki, bağrında yetiştirerek başının üstüne kadar çıkaracağı adamların kanındaki, vicdanındaki asıl özü çok iyi analiz etmek dikkatinden […]
  • Sait Molla’nın üçüncü mektubundaki kişiler!
    Vatandaş Okuması tarafından
    İngiliz Muhipler Cemiyeti’nin sözde lideri Sait Molla’nın Rahip Frew’a gönderdiği, buram buram ihanet ve maddiyet kokan mektuplarından ilk ikisini daha önce yayınlamıştık. Bugünkü yazımızda 3. […]
  • Anadolu Ajansı ve basın ahlakı!
    Vatandaş Okuması tarafından
    Babıali yani İstanbul basınını; “Küçük muhbirinden büyük muhabir, büyük muharririnden kalpazan, başmuharririnden hain, musahhihinden vatanperver, dâhi şairinden lafazan, üç mısraı binlerce beyte bedel insan burada […]
  • Ters talihin yenilmesi; İkinci İnönü Zaferi
    Vatandaş Okuması tarafından
    27 Şubat’ta başlayan Londra Konferansı, 12 Mart’a kadar devam eder ancak olumlu bir sonuç alınamaz. (1920) “Bunun üzerine İtilaf Devletleri Türk ve Yunan delege heyetlerine […]
  • Biz bu filmi daha önceleri de görmüştük
    Vatandaş Okuması tarafından
    Türkiye’de kur dalgalanmalarından köşeyi dönenler her zaman olmuştur. Bu, geçmişte de böyledir günümüzde de. Geçtiğimiz günlerde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu  iktidara; “…Dolar nerelerden nereye […]
  •  Şeyh Sunusî’nin bağımsızlık görevi
    Vatandaş Okuması tarafından
    Libyalı Şeyh Sunusî*, Türk’ün bağımsızlık savaşında Atatürk’ün yanında yer almış gerçek bir din önderidir. Mustafa Kemal’le tanışması Trablus cephesinde olmuştur. Bir dinsel hareket olan Sunusiye, […]
  • Bengü Taşlar
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Bengü Taşlar” ifadesi ile anlatılmak istenen sonsuzluktur; Orhun Abideleri’nin sonsuzluğa kadar kalması dileğidir. Bu dileğin sahipleri, yazıtlardaki Bilge Kağan ve Kül Tigin’dir. Tıpkı, “Benim naçiz […]
  • Demokrasi, nereden nereye?
    Vatandaş Okuması tarafından
    Demokrasinin ne olduğu, nereden çıktığı, nasıl geliştiği, hangi süreçlerden geçtiği ve demokrasinin geçmişini araştırmak hem akademik çevrelerde hem de ilgi duyanlarda bir merak konusu olmuştur. […]
  • 18 Mart’ta yaşananlar… 19. Tümen (2)
    Vatandaş Okuması tarafından
    Birleşik Filo 4 Mart’ta Kumkale ve Seddülbahir’e çıkarma girişiminde bulunur. Ancak İngiliz kuvvetleri şiddetli karşı ateş ve süngü hücumları sonucu ilerleyemez. Mustafa Kemal; “…sahile çıkmış […]
  • Neyi korumamız gerektiğini anlamak, Çanakkale geçilmez!
    Vatandaş Okuması tarafından
    Bugünü kutlarken mukaddes vatanımız için canlarını feda eden şehitlerimizin “Şehitler Günü” nü idrak etmenin onurunu yaşıyoruz.  Milletimizin varlığının ve birliğinin ölümsüz sembolleri olan aziz şehitlerimizi […]
  • Çanakkale gerçeği
    Vatandaş Okuması tarafından
    1915 yılına gelindiğinde Türk askeri pek çok cephede savaşmaktadır. Kafkas (Doğu) cephesi, Filistin cephesi, Hicaz cephesi, Yemen cephesi ve Irak cephesi… Avrupa’da ise Galiçya, Makedonya […]
  • Nusrat’la yazılan tarih
    Vatandaş Okuması tarafından
    Nusrat (Nusret) mayın gemisi 3 Eylül 1914’te Çanakkale’ye gelir. Almanya’da özel şekilde mayın dökme gemisi olarak inşa edilmiştir. Çanakkale Boğazı’nda zaten önceden Boğaz’ı kesecek şekilde […]
  • Seyit Onbaşı, “Tevekkülün haddi azamisi”
    Vatandaş Okuması tarafından
    Seyit Ali (Seyit Ali Çabuk) Rumeli Mecidiye tabyasının erbaşlarındandı. Görevli olduğu bataryanın topları düşman ateşinden zarar görmüş ve 4 toptan bir tek top sağlam kalmıştı. […]
  • İstanbul’un işgali; “onur kırma ve tecavüz darbesi”
    Vatandaş Okuması tarafından
    İngiliz temsilcisi Withall’ın eşyaları ve adamlarıyla Ankara’dan ayrılıp İstanbul’a gideceği, ardından İngilizlerin demiryolu ulaşımını durduracağı bilgisi alınır. (10/11 Mart 1920) 14 Mart’ta şifreli bir yazıyla […]
  • Korkma, sönmez!
    Vatandaş Okuması tarafından
    1920 yılında Atatürk’ün başkanlık ettiği bir toplantıda Garp Cephesi Komutanı İsmet Paşa’dan bir teklif gelir. Paşa, askerin moralini yükseltecek bir “vatan” yahut “istiklâl”  marşı düzenlenmesi […]
  • Neden büyüktür?
    Vatandaş Okuması tarafından
    Gerçek bir öncünün yol haritası, daima şu iki temel öğeyi içerir: “gerçek ülkü için hedefe yürümek ve aldatmamak”. Bu, peygamberler için de geçerlidir, tarihe yön […]
  • Papa, Irak’ı niye öptü!
    Vatandaş Okuması tarafından
    Geçtiğimiz günlerde Hıristiyan (Katolik) dünyanın ruhani lideri Papa Franciscus, Irak’a ilk kez bir ziyaret gerçekleştirdi. Bazı çevrelerce Papa’nın ziyareti, “Bayram değil, seyran değil. Papa, Irak’ı […]
  • İstanbul’un işgaline günler kala…
    Vatandaş Okuması tarafından
    İstanbul’un fiilen işgaline yirmi gün kala Mustafa Kemal, yaşanan gelişmeler nedeniyle şöyle diyecektir. “Biz elbette işi böyle bir kaderciliğe bırakamazdık. Tam tersine, olayların akışının ne […]
  • İlk kadın kimyacımız; Prof. Dr. Remziye Hisar
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Kadınların sadece öğretmenlik yapabildiği gençlik günlerime dönüp baktığımda ne çok yol aldığımızı daha iyi görüyorum. Bir kadın sesini tarihin içinden duyabilmek için, bu sesi iyi […]
  • Biz memleketimizi artık esir ülkesi yapamayız (5)
    Vatandaş Okuması tarafından
    Türkiye’nin savaş meydanlarında ele geçirilmesinin mümkün olmadığını dünya âlem görmüştür. Mustafa Kemal Atatürk, emperyalist Batı’nın Türkiye üzerindeki emellerini çok iyi bilmektedir. O müthiş ileri görüşlülüğü […]
  • Biz memleketimizi artık esir ülkesi yapamayız (4)
    Vatandaş Okuması tarafından
    Türkiye’nin 2002 sonrası yaşadığı ekonomik krizleri anlamak için bugünleri hazırlayan Kemal Derviş ve 15 yasasını hatırlamak gerekiyor. 2001 krizinin ardından, Başbakan Bülent Ecevit, önceden de […]
  • Nutuk’tan bir ara başlık: “Aldatıcı söz vermeler, ağır iftiralar”
    Vatandaş Okuması tarafından
    İmparatorlukların çöktüğü, kan ve gözyaşının hiç eksilmediği, siyasi iştahların “gemi azıya aldığı” yani git gide azgınlaştığı zamanlardı 20. yüzyılın ilk yarısı ve de özellikle ilk […]
  • Biz memleketimizi artık esir ülkesi yapamayız (3)
    Vatandaş Okuması tarafından
    Cumhuriyet ekonomisinin nasıl dibe çekildiğini anlatmaya devam ediyoruz. 12 Eylül darbesinden sonra işbaşına gelen Turgut Özal iktidarı ile neoliberal (serbest piyasa kapitalizmi) dönüşüm gerçekleştirilir. Cumhuriyet […]
  • Kimsenin “haberinin olmadığı” 19. Tümen (1)
    Vatandaş Okuması tarafından
    Şevket Süreyya Aydemir diyor ki; “Tarih belki de hiç kimsenin eseri değildir. O, kendi örgüsünü kendi tezgâhında, kendisi dokur. İnsanlar, fikirler ve devletler bu tezgâhın […]
  • “Mabet sosyalizmi” nin muhteşem uygarlığı
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır.” ve “Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler […]
  • Kısa bir unutmayış ve unutturmayış yazısı
    Vatandaş Okuması tarafından
    Nüfus kayıtlarındaki adı Mahi. Ancak, Fatma olarak bilinmiş, benimsenmiş. Soyadı kanunundan sonraki adı ise Fatma Seher Erden. 1888 doğumlu ve Erzurum’un bugünkü adıyla Çayköy, doğduğu […]
  • Biz memleketimizi artık esir ülkesi yapamayız (2)
    Vatandaş Okuması tarafından
    Önceki yazımızda 1958 yılında Cumhuriyet’in ilk moratoryumunun ilan edildiğinden bahsetmiştik. Devam edelim… Dış borçların taksit ve faizleri ödenememektedir. DP yelkenleri indirir; Moratoryum ilan edilir. Paris’te […]
  • Biz memleketimizi artık esir ülkesi yapamayız (1)
    Vatandaş Okuması tarafından
    Yazının başlığını Mustafa Kemal Atatürk’ün I. İzmir İktisat Kongresi’nde yaptığı konuşmadan aldım. Şöyle diyor Atatürk; “…Gerçekten geçmişte ve özellikle Tanzimat devrinden sonra, yabancı sermayesi memlekette […]
  • “Kendi kaderini tayin edebilen Türkiye” Marcosson Röportajı-2
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Dünyanın laneti ‘küçük’ politikadır.” Marcosson Röportajı-1 başlıklı yazımızla, Mustafa Kemal’in, “The Saturday Evening Post” dergisi yazarlarından Isaac F. Marcosson’ı Çankaya’da kabul edişini (Temmuz 1923) ve […]
  • “Dünyanın laneti ‘küçük’ politikadır.” Marcosson Röportajı-1
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Atatürk’e göre bizde olması gereken sistem, ne kapitalist ne de komünist sistemdi.”* Erken gençlik yıllarından beri bağımsızlık, devletin yapısı, yönetimi gibi konular Mustafa Kemal‘in hep […]
  • Basma da fistan giyemem aman
    Vatandaş Okuması tarafından
    İlk iki yazımızda türkünün “zeytinyağı” ayağını yazmıştık. Bu kez “basma” yani Sümerbank ayağını yazacağız. Yerli malı kullanımıyla ilgili konuşmaların yapıldığı günlerde Atatürk Yalova’dadır. Akşam sofrada […]
  • Zeytinyağlı yiyemem aman-2
    Vatandaş Okuması tarafından
    Önceki yazıda zeytinyağının hazin hikâyesini yazmıştık. Bu yazıda da ayçiçeği yağından kısaca bahsedelim. Türkiye’nin ayçiçeği cenneti olduğunu bilmeyen yoktur. Özellikle de Trakya bölgesi bu konuda […]
  • Karmaca 2014
    Vatandaş Okuması tarafından
    Soma ve Ermenek‘teki maden faciaları, Ergenekon, Balyoz ve KCK davalarında tahliyeler, Cumhurbaşkanı seçimi, Yerel seçimler, Twitter‘a erişimin engellenmesi, Atatürk Orman Çiftliği‘nde inşa edilen Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın […]
  • “Sabahlara kadar gözüm açıktır”
    Vatandaş Okuması tarafından
    Bir televizyon dizisinde geçen “Yeni nesiller atalarına giden yolu bilsinler!” cümlesi bugün hangi noktada olduğumuzun da âdeta göstergesi. İfade özgürlüğü kısıtlanınca farklı yollar aranıyor ister […]
  • Zeytinyağlı yiyemem aman  
    Vatandaş Okuması tarafından
    Hepimiz bu türküyü biliriz değil mi? “Zeytinyağlı yiyemem aman/ Basma da fistan giyemem aman.” Ne kadar masum bir türkü değil mi? Hem söyleriz hem oynarız. […]
  • Emperyalizm, kaos ortamını sever
    Vatandaş Okuması tarafından
    Cumhurbaşkanlığı kararıyla Boğaziçi Üniversitesi’ne atanan rektörü öğrenciler kabul etmedi. Onlar, “atanmış” değil, seçilmiş bir rektör istedikleri için eylem kararı aldılar. Ancak, yüzlerce polis üniversite kampüsüne […]
  • Danışan “diktatör”
    Vatandaş Okuması tarafından
    “…durum hakkında onlara danış”* cümlesi vardır 1920 Meclisi’nin kürsüsünün arkasında ve gümüş harflerle yazılmıştır. Bu ifade, o günkü Meclis’in çalışmalarına yön veren demokrasi ruhunu da […]
  • Muzaffer Aksoy, “Meslek Hastalıkları ve İşçi Sağlığı Ödülü”
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Ben doktorluğun bir menfaat kapısı haline gelmesine katiyen taraftar değilim. Bu meslek belki de para üzerine kurulmayacak tek meslektir. Atatürk zamanının insanlarıyız biz. Bu nedenle […]
  • Türkiye’de faili meçhul aydın kıyımları
    Vatandaş Okuması tarafından
    70’li yıllar Türkiye’de öğrenci olaylarının, sağ-sol ve Alevi-Sünni çatışmalarının, faili meçhul cinayetlerin ortalığı kasıp kavurduğu yıllar olarak tarihe geçmiştir.  Ülke hem dışarıdan hem de içeriden […]
  • “Ekmekten ne istediniz?”
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Ekmeğe zam olmaz!” İstanbul Valisi Muhittin Üstündağ, Başbakan İsmet İnönü’ye, ekmek fiyatını arttırdığını bildirir. 5 kuruş olan ekmek artık 7 kuruştur. Dolmabahçe Sarayı’nda o gece […]
  • Bekledim de gelemedin…
    Vatandaş Okuması tarafından
    Covit-19 salgını başladığından itibaren gelişmiş ülkeler aşı çalışmalarına başladı. ABD, Almanya, İngiltere, Rusya ve Çin gibi ülkeler aşı üretiminde başı çekiyor. Üretimi olmayan ülkeler ise […]
  • “Yurdu işgal edilen ulusu niçin incittiklerini sormamak”
    Vatandaş Okuması tarafından
    Anadolu’da ayaklanmalar sona ermiş, eşkıya çeteleri ortadan kaldırılarak kuvvetli bir ordu kurulmuş ve I.İnönü Zaferi kazanılmıştır. Tarih 25 Ocak 1921… İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon, […]
  • Alçak teşebbüsler…
    Vatandaş Okuması tarafından
    «Kimi ölüler bize ne kadar yakın; yaşayanların birçoğu ne kadar da ölü…» demişti Uğur Mumcu! «Her memurum için, çoluk çocuğu için, şehit olmaya hazırım.» demişti […]
  • Başa döndük, “Bir şahıs” dönemine…
    Vatandaş Okuması tarafından
    Yüz yıl önce 20 Ocak 1921 günü, ilk “Büyük Millet Meclisi” nin, ilk Anayasa’sının yani Teşkilât-ı Esasiye Kanunu’nun kabul edildiği gün. Bu anayasa görüşmeleri sırasında […]
  • Çocukların gözyaşlarıyla sulanan bir eğitim dönemi
    Vatandaş Okuması tarafından
    İktidarın 7. Milli Eğitim Bakanı, 2020-2021 Eğitim Öğretim Yılı Yarıyıl Dönemi Kapanış zilini çalıp bir konuşma yapmış. Önemli bir bölümünü buraya alıyorum: “Bugün yarıyıl tatilimiz […]
  • “Saray” imparatorluğunun Anadolu yolları
    Vatandaş Okuması tarafından
    Mustafa Kemal, İsmet Bey’le Şişli’deki evinde görüşür. Tarih 15 Ocak 1919’dur. Amacı, “Anadolu’ya geçmek ve orada milleti uyandırarak kurtuluş çarelerini aramak” tır.* En uygun mıntıka […]
  • Çukurova’yı da bitirdiler!
    Vatandaş Okuması tarafından
    Yakınımızdaki marketin en iyi yaptığı uygulama, meyve bölümünü tamamen dışarıya almış olması. Bu salgın döneminde dışarıda alışveriş yapmak daha güvenli oluyor. Market de sabah saatlerinde […]
  • Bir zafer öncesinde yaşanan ihanetler: Birinci İnönü 
    Vatandaş Okuması tarafından
    Kendisi sınırlı olanın, yapabilecekleri sınırlı gibi görünse de hainlikle birleştiğinde zarar verir. Tarih, sınırlarını bilmediği gibi hainlikte de önde gidenlerle doludur. “Kurtuluş” mücadelemizde bunun örnekleri […]
  • Gazeteci çalışabiliyor mu?
    Vatandaş Okuması tarafından
    10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü, gazetecilerin, bir fikir işçisi olarak haklarını düzenleyen 212 Sayılı Yasa’nın kabulünün yıldönümü. “Çalışan Gazeteciler Günü” nasıl kabul edildi, bugünlere nasıl […]
  • Heyecanı yakalayabilmek
    Vatandaş Okuması tarafından
    1923’le başlayan süreçteki umut ve heyecanı, bunların halkta ve gençlerde yarattığı atılımcılık ruhunu, 1938 sonrası Türkiyesi’nde görmek mümkün olamamıştır. Siyaset/siyasetçiler bu ruhu gereğince yaşatamamış, devletin […]
  • Herkes borçlu
    Vatandaş Okuması tarafından
    Ülkede 7’den 70’e herkes borçlu…Veresiye defterleri, kredi kartları, bankalardan kullanılan krediler… Türk halkı, kazanmadığı parayı harcıyor. Çocuklarının geleceğini borçlanıyor çünkü gelir yok… İstihdam yok… İş […]
  • Melih Cevdet Anday ve zaman
    Vatandaş Okuması tarafından
    Şair ve deneme, roman, makale, tiyatro oyunu yazarı Melih Cevdet Anday’ın  yaşamı, duygu ve düşünce derinliği, felsefeyle  yakınlığı, donanımı pek çok akademisyen, usta yazar  ve […]
  • Geçmişini hatırlamayanlar
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Geçmişini hatırlamayanlar onu tekrar yaşamaya mahkûmdur!..” demiş İspanyol asıllı Amerikalı filozof, şair ve yazar George Santayana. Yeni yıla girmenin rehaveti içinde eski yazılarıma göz gezdirirken […]
  • Devlet ve şirket güç dengesi
    Vatandaş Okuması tarafından
    ABD gibi bazı ülkelerde, şirketlerin etkileri muazzam boyuttadır. Amerikalı politika yorumcusu Jig Hightower şu sözleri sarf ederken aslında çok fazla abartıyor sayılmazdı: “Şirketlerin artık hükümetlere […]
  • Rüyalarda ödeşiriz
    Vatandaş Okuması tarafından
    Nihayet 2020 yılını geride bırakıyoruz. 2021inşallah müjdelerle gelecek. “Hadi oradan, ne müjdesi!” dediğinizi duyar gibiyim. Evet, müjdelerle gelecek… Nasıl mı? Asgari ücret net 3. 500 […]
  • Mustafa Kemal’in Ziraat Mektebi’nde anlattıkları…
    Vatandaş Okuması tarafından
    Günün liderlerinin, şaşırmadan konuşmak için ihtiyaç duydukları elektronik suflör yani prompter 20.yy’da elbette yoktu ancak olsa bile Mustafa Kemal kullanır mıydı? Kullanmayacağı kesindi çünkü tek […]
  • Atatürk ile aldatmak
    Vatandaş Okuması tarafından
    Yirmili yaşlarda bir genç Atatürk heykellerine saldırmış, zarar vermiş. (basın) İnsanlar, Cumhuriyet’in kurucusunun heykellerine neden saldırır? Bize bir vatan bırakan Mustafa Kemal Atatürk’e bu nefret […]
  • İmece usulünün resmileşmesidir kooperatif
    Vatandaş Okuması tarafından
      Bir grup azınlık hariç tüm ceplere dokunacak olan 2021 Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi, büyük tartışmalar, atışmalar ve sataşmalarla kabul edildi. Kabul edilen bütçenin […]
  • Yerli malı yurdun malı, her Türk onu kullanmalı
    Vatandaş Okuması tarafından
    12- 18 Aralık tarihleri arasında Yerli Malı Haftası kutlanırdı… Hatırlayan var mı? Şöyle 1980 öncesine doğru uzanalım. Yaşı ellinin üstünde olan herkes okullarda kutlanan Yerli […]
  • Söz
    Vatandaş Okuması tarafından
    Söz ağızdan bir kere çıkar. Söz vermek borçlanmaktır. Söz namustur. Sözünün arkasında durmak. Özü sözü bir olmak. Bir çift sözü olmak. Ne çok söz var […]
  • 50 adet “Anadolu Yavrusu” adlı okuma kitabı
    Vatandaş Okuması tarafından
    Osmanlı, Tanzimat (1839) ’ın ilanından sonra eğitim-öğretim için bazı adımlar atar. İlk yenileşme hareketi askeri okulların açılması olur. Osmanlı askeri, Avrupalı subay ve asker gibi […]
  • Altından Çapanoğlu çıkan Yozgat isyanı ve Çerkez Ethem
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Altından çapanoğlu çıkmak” deyimi, girişilen işte başa dert olacak bir durumla karşılaşmak anlamında kullanılır. (TDK) Genel anlatıma göre; Osmanlı döneminden beri Yozgat’ta yaşayan ve hükümet […]
  • On asır önceden Hacib’in demokrasi dersi / kanunun üstünlüğü
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Kitabın adını Kutadgu Bilig* koydum okuyana kutlu olsun ve elinden tutsun.” (Beyit, 350) ve “Yıl dört yüz altmış ikiydi, ** bu eseri yazıp tamamladım. (Beyit, […]
  • Bizim kadınlarımız… Mucize kadınlar…
    Vatandaş Okuması tarafından
    Komşu oldukları belli olan iki kadın markette karşılaştılar. Selam, sabah derken sonradan gelen sordu; “Gidiyor musun?” Komşusu, içinde iki parça sebze olan poşeti gösterip “Buradan […]
  • Kentsel dönüşüm ve demokrasi
    Vatandaş Okuması tarafından
    Demokrasisi güçlü olan ülkelerde kentsel yaşam konusunda pek fazla sıkıntılar yaşanmaz. Gerçi insanın doğa ile barışı ve savaşı devam ettiği sürece kentsel yaşamda gözüken sıkıntı […]
  • Sait Molla’nın satırlarındaki İngiliz parası – İlk iki mektup
    Vatandaş Okuması tarafından
    Atatürk Nutuk’ta*, ulusal mücadelede karşılaşılan “açık ve gizli” güçlükleri anlatırken “gelecek kuşaklara ibret ve ders olacak nitelikteki” belgeleri de sunar. Bunların içinde 12 mektup vardır; […]
  • Türk kadını artık ülkenin kaderinde söz söyleme hakkına sahiptir
    Vatandaş Okuması tarafından
    “1924 Anayasası görüşülürken ilk millîleştirme gerçekleştirilir; Ergani Bakır Madeni millîleştirilir. Dinî mahkemeler kaldırılır, yargı birleştirilir. İstanbul Üniversitesi (Darülfünun)’ne tüzel kişilik verilir. Üniversite artık özgürdür. Anayasa […]
  • Cesur demokrasi; Türk kadınının seçme ve seçilme hakkı
    Vatandaş Okuması tarafından
    1924 Anayasası 10 ve 11. maddelere* eklenen “kadın” kelimesi toplumu bir anda nasıl değiştirdiyse (1934), demokrasi nasıl hayat bulduysa, bugün siyasi partilerin yönetimlerinde uygulanması beklenen/gereken […]
  • “Bir kuşağın üzerine düşen görevi yapmamakla bıraktığı boşluk”
    Vatandaş Okuması tarafından
    Evren boşluk kabul etmez, denir. Bu boşluk, sahipsiz bırakmaktır aslında. Evren, ne bir banka soyguncusuna engel olur ne de buluş gerçekleştiren bilim insanına. İkisi de […]
  • “Cumhuriyet ilkokulu” ndan deneysel fiziğin öncülüğüne: Prof. Dr. Sait Akpınar
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Bir sabah kalkarsınız, bir de bakarsınız ki kapınızın önündeki kumda yeni bir çiçek açmış. Bu çok güzel renkleri olan ve çok hoş bir çiçektir. Ona […]
  • “Tarihte gerçeğin ne lüzumu var?”
    Vatandaş Okuması tarafından
    Murat Bardakçı’nın 220 belgeden oluşan “İttihadcı’nın Sandığı” adlı hacimli eserinin 219 no’lu belgesi (11 Aralık 1919), önde gelen bir Dürzi ailesine mensup olan Emîr Şekib […]
  • 1934’ün 24, 25 ve 26 Kasım günleri
    Vatandaş Okuması tarafından
    Şevket Süreyya Aydemir ünlü eseri Tek Adam’ın, Atatürk’ün Soyadı başlığı bölümü; “21 Haziran 1934’te, Türk aile hayatını ilgilendiren önemli bir kanun çıkarıldı. Bu kanun, Soyadı […]
  • “Yeni kuşak sizin eseriniz olacaktır”
    Vatandaş Okuması tarafından
      “Öğretmenler! Yeni kuşağı, Cumhuriyet’in özverili öğretmen ve eğitimcileri, sizler yetiştireceksiniz. Yeni kuşak, sizin eseriniz olacaktır. Eserin değeri, sizin ustalık ve özverinizin derecesiyle orantılı bulunacaktır. […]
  • Başöğretmen Atatürk ve “24 Kasım” Devrim Projesi
    Vatandaş Okuması tarafından
    The National Geographic dergisinin, Ocak 1929 sayısında yer alan, “Türkiye okula gidiyor”* adlı makalede yazar, Millet Mektepleri’ni anlatır ve yazısını şöyle bağlar: “Sadece birkaç yıl […]
  • Devrim yapılırken belirli bir mesafe alınması
    Vatandaş Okuması tarafından
    Değerli eserinde; “Atatürk’e göre demokrasi en iyi düzendir ve yükselen bir deniz gibi ortalığı kaplayacaktır. Cumhuriyet, demokrasinin en yetkin biçimidir ve yine demokratik bir düzen […]
  • Tarih felsefesi ve devletin evreleri
    Vatandaş Okuması tarafından
    Tunuslu İbn-i Haldun, bilimsel tarihçiliğin ve sosyolojinin temellerini atan, ünlü düşünür, devlet adamı ve tarihçidir. Anadolu’daki Türk-Yunan savaşını yerinde izleyen, yazıları ve Türklerin davasına karşı […]
  • Türkiye’de Aileler ve Eğitim
    Vatandaş Okuması tarafından
    Eğitimle ilgi bilgi paylaşımımıza devam ediyoruz. Ailelerimiz, ülkemizdeki mülteci ve özel koruma altındaki misafirlerimiz ve özel gereksinimli (engelli) bireyi olan hanelerimizin durumu nedir? 2020 yılı […]
  • Dinci damarın panzehiri
    Vatandaş Okuması tarafından
    1925 Şeyh Sait isyanı, planlanandan daha önce başlar ve bu durum “kader” olarak nitelendirilir isyanın başı tarafından. Bu “kader” denen kavram aslında dini kullanarak halkı […]
  • Ulusu oluşturan çimento
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Siyasi emeller veya entrikalar için Türk iç siyasetinde etnik köken mevzusu iktidar tarafından şuursuzca kullanılmıştır.” diye belirtmiştik,  “Tarih kesinlikle iyi bir ‘danışman’ rolü oynayabilir” başlıklı […]
  • “Sen bizim gözümüzü açtın!”
    Vatandaş Okuması tarafından
    Atatürk, bir Orta Anadolu gezisinde, tarlasında çift süren bir çiftçiye rastlar ve öküzünün birine ne olduğunu sorar. Çiftçi de devlete borcu olduğunu, icra kapıya dayanınca […]
  • “Millî egemenlik, mali egemenlik”
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Tarih 16 Ağustos 1838… İngiltere ile Osmanlı arasında bir ‘Serbest Ticaret Antlaşması’ imzalanmıştır. Antlaşmaya göre İngiliz makine endüstrisi malları Osmanlı ülkesine gümrüksüz girecektir. Bu antlaşma […]
  • İlk Kadın Tıp Profesörümüz; Kâmile Şevki Mutlu
    Vatandaş Okuması tarafından
      “Tıp fakültesini bitiren kişi hekim olmuş değildir. Diplomasını aldıktan sonra da ömür boyu hekimliliğin sorumluluğunu, kendisine sindirebildiği oranda hekim olmaya adaydır.” Kâmile Şevki 1906 […]
  • Beni görmek demek…
    Vatandaş Okuması tarafından
    “Beni görmek demek, mutlaka yüzümü görmek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız bu kâfidir.” “Temeli büyük Türk milletinin ve onun kahraman evlâtlarından oluşan […]
  • 10 Kasım 1938
    Vatandaş Okuması tarafından
    8 Kasım 1938: Atatürk, ikinci defa ve daha ağır komaya girer. Saat 19.00 sıralarında başlayan koma, gittikçe ağırlaşacak ve vefat anına kadar devam edecektir. 9 […]
  • Son nefesine kadar “Vatan” için çarpan bir yürektir, Atatürk
    Vatandaş Okuması tarafından
      “İstiklâl Savaşı’nın yılmaz komutanı, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurucusu, Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 1937 yılında bozulmaya başlayan sağlığı, yapılan bütün tedavilere rağmen ne yazık […]
  • Başkası adına konuşmak
    Vatandaş Okuması tarafından
    Atatürk’ün yolundan yürümek, onun karakter özelliklerini yakından tanımayı, bilmeyi gerektirir. Mustafa Kemal, gıyabında şahsı ile ilgili tasarrufu sevmez, bunu kişisel haklarına bir saldırı olarak görür […]
  • Millet unsuru
    Vatandaş Okuması tarafından
    TDK, milleti[1], “Çoğunlukla aynı topraklar üzerinde yaşayan, aralarında dil, tarih, duygu, ülkü, gelenek ve görenek birliği olan insan topluluğu, ulus” olarak tanımlamıştır. Tarihi süreç içerisinde […]
  • Cumhuriyet’in mihenk taşları: Üç büyük devrim yasası
    Vatandaş Okuması tarafından
    Sadece bağımsızlığı kazanmakla her şeyin bitmediğini bilen Atatürk, 3 Mart 1924 tarihinde üç büyük devrim yasasını TBMM’de kabul ettirmiştir. Bunlar; “Tevhidi Tedrisat Yasası” (eğitimde birlik), […]
  • İfademiz kadar özgürüz
    Vatandaş Okuması tarafından
    Hem Türkiye hem de Dünya’da ifade özgürlüğü gün geçtikçe zora giriyor. Ülkemizde, 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla […]
  • Halkçılık ve Milliyetçilik yerine ithal kavramlar
    Vatandaş Okuması tarafından
    “ALTI OK” olarak belirlenen ideolojide “milliyetçilik” ve “halkçılık” ilkeleri vardır ancak bunlar tarif edilirken sağ veya sol ifadelerine yer verilmemiştir çünkü Atatürk, “denge” dir. Bu […]
  • Eğitim seviyemiz
    Vatandaş Okuması tarafından
    Yaklaşık yüzyıl önce Atatürk, ülkemizin, 2020 yılı ölçütlerine göre bile, en iyi eğitim sistemini uygulayan ülke olan Finlandiya’ya benzer ilke ve yöntemlere göre eğitilmesini öngörmüş. […]
  • Musa ve değişen rejim
    Vatandaş Okuması tarafından
    Aklı çalıştıran sorumluluk duygusudur ve Atatürk; aklı kullanmaktır, sorumluluktur, harekettir. Falih Rıfkı‘dan okuyalım: Gençliğinde halk ile köylülerin kaynaşmasını isterdi. Bir gün bir gençler toplantısında sordu: […]
  • Ulusal Direniş – 1 Kasım 1922 ve 1928
    Vatandaş Okuması tarafından
    Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922) İstanbul Hükümeti’nin TBMM Hükümeti’nin yanında barış görüşmelerine katılmak istediğini belirtmesi üzerine Mustafa Kemal Paşa, İstanbul Hükümeti’nin bağlı olduğu saltanat makamının […]
  • Devrim’in “1 Kasım” ları 1922- 1928
    Vatandaş Okuması tarafından
    Bazı olayların tarihsel olarak sıralanmasında, liderin, kitlelere hitap tarzında, kullanılan ifadelerin netliği ve zenginliğinde bir devrime nasıl sahip çıkıldığının azim ve kararını görebilmek mümkün. İlgiyle […]
  • Günlük özgürlükler
    Vatandaş Okuması tarafından
    İlk Genel Seçim 1923’te yapılır. Atatürk’ün ebediyete intikalinden önce, 1935’te yapılan Genel Seçim ise bir “ilk” i barındırması açısından özeldir; 18 kadın milletvekili TBMM’de göreve […]
  • Devletin Birliği
    Vatandaş Okuması tarafından
    “… Bir milletin mevcudiyetini devam ettirmesi, bir devletin varlığını ikame ettirebilmesi ile paralellik gösterir. Millet olma arzusunun eksik olduğu toplumlarda, devlet yapılaşmasının ortaya çıkması düşünülemez. […]
  • Cumhuriyet’in İlanı
    Vatandaş Okuması tarafından
    1 Kasım 1922’de saltanatın kaldırılmasıyla başlayan tartışmalar üzerine devletin yönetim sisteminin belirlenmesi gerekliliği doğmuştu. Bakanların meclis tarafından seçilmesi uzun tartışmalar ve uyumsuz tercihler sonucu gerçekleşiyordu. […]
  • Yaşasın Cumhuriyet
    Vatandaş Okuması tarafından
    Çanakkale geçilemez, İstiklâl Harbi 30 Ağustos zaferiyle taçlanır, Lozan Antlaşması imzalanır, Türk Birlikleri İstanbul’a girer, Ankara başkent olur. Son bir adım kalmıştır.  28 Ekim 1923’te […]
  • Atatürk ve Cumhuriyet
    Vatandaş Okuması tarafından
    İnkılâp fikri Mustafa Kemal Atatürk’ün zihninde daha öğrencilik yıllarında oluşmaya başlamıştır.  Buradan yola çıkarak Osmanlı İmparatorluğu’nun yerine bir cumhuriyet kurma düşüncesini gittiği her yere götüren […]